India-America : భారతదేశం-అమెరికాల మధ్య ద్వైపాక్షిక వాణిజ్య ఒప్పందం(Bilateral trade agreement)పై సుదీర్ఘంగా కొనసాగుతున్న చర్చలు ఒక కీలక దశకు చేరుకున్నాయి. పలు సెషన్లుగా ఇరు దేశాల ప్రతినిధులు సమావేశమైనప్పటికీ, ఇప్పటివరకు ఎలాంటి ఖచ్చితమైన నిర్ణయం వెలువడలేదు. అయితే ఇప్పుడు ఈ చర్చలు నిర్దిష్ట దిశలో సాగాలంటే, రెండు దేశాల ప్రధాన నేతలు భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ(PM Narendra Modi), అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్(President Donald Trump) మధ్య భేటీ అనివార్యమని అగ్రరాజ్యం భావిస్తోంది.
అమెరికా నుంచి ఇప్పటికే భారత ప్రభుత్వం వైపు పలు సంకేతాలు వెళ్లినట్లు విశ్వసనీయ వర్గాల ద్వారా సమాచారం అందుతోంది. ఈ నేపథ్యంలో, ఓ ప్రముఖ ఆంగ్ల పత్రిక కేంద్ర ప్రభుత్వ సీనియర్ అధికారులను ఉటంకిస్తూ ప్రత్యేక కథనాన్ని ప్రచురించింది. అందులో వాణిజ్య ఒప్పందంపై అధికారిక ప్రకటనకు ముందు మోదీ-ట్రంప్ భేటీ కావాలని అమెరికా పాలకవర్గం కోరుకుంటోంది. అయితే, ఇది భారతీయ విధానాలకు విరుద్ధంగా ఉండొచ్చు. ఎందుకంటే భారత సంప్రదాయ ప్రక్రియలో ఒప్పందం పూర్తయిన తర్వాతే నేతల సమావేశం జరుగుతుంది. కానీ, ట్రంప్ ఇప్పటివరకు అనేక సందర్భాల్లో ప్రోటోకాల్‌ను విస్మరించినట్లు చరిత్ర ఉంది అని పేర్కొన్నారు.
వాస్తవానికి, అమెరికాతో జరుగుతున్న వాణిజ్య చర్చలకు భారత వాణిజ్య మంత్రి పీయూష్ గోయల్ నేతృత్వం వహిస్తున్నారు. ఇటీవల ఆయన బృందం వాషింగ్టన్‌ పర్యటనలో భాగంగా అమెరికా వాణిజ్య ప్రతినిధి జెమీసన్ గ్రోర్‌తో పలు దఫాలు చర్చలు జరిపారు. ప్రధానంగా కస్టమ్స్ డ్యూటీ, డిజిటల్ సేవల పన్ను, ఆరోగ్య ఉత్పత్తులపై పరస్పర మార్కెట్‌ ప్రవేశం వంటి అంశాలపై చర్చలు జరిగినట్లు సమాచారం. అయినప్పటికీ, కొన్ని కీలక అంశాల్లో ఇరు పక్షాలు ఇంకా అభిప్రాయ భేదాలు తొలగించుకోలేకపోతున్నాయి.
ఈ నేపథ్యంలో అమెరికా ప్రభుత్వం భారత ప్రధాని మోదీతో డైరెక్ట్ చర్చల ద్వారా బహుశా గండిని దాటాలని భావిస్తోంది. తాజాగా భారత్‌కు యూఎస్ రాయబారిగా నియమితులైన సెర్గియో గోర్ దీనిపై భారత ప్రభుత్వంతో చర్చించే అవకాశాలు ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. ట్రంప్ పాలనశైలి ప్రకారం, రాజకీయ ఒప్పందాల విషయంలో వ్యక్తిగత భేటీలకే ప్రాధాన్యత ఇస్తూ, ఔపచారిక చర్చలకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వకపోవడం ఇదివరకూ అనేకసార్లు చూశాం.
ఇకపోతే, అక్టోబర్ 26 నుంచి 28 వరకు మలేసియాలోని కౌలాలంపూర్‌ వేదికగా ఆసియాన్‌, ఈస్ట్ ఇండియా సదస్సు జరగనుంది. ఈ సదస్సు సందర్బంగా మోదీ-ట్రంప్ భేటీ జరగనుందనే ఊహాగానాలు ఇప్పుడు జోరుగా వినిపిస్తున్నాయి. అయితే ప్రధాని మోదీ మలేసియా పర్యటనపై ఇప్పటివరకు అధికారికంగా ఎలాంటి ప్రకటన వెలువడలేదు. కేంద్ర ప్రభుత్వ వర్గాల ప్రకారం, దీనిపై చర్చలు ఇంకా కొనసాగుతున్నాయట.
మలేసియా పర్యటన ఖరారైతే, ఇటీవల జరిగిన ‘ఆపరేషన్ సిందూర్’ అనంతరం మోదీ-ట్రంప్ సమావేశం ఇదే మొదటిసారి కావొచ్చు. గతంలో కార్గో, స్టీల్‌, ఆల్మొండ్స్ తదితర ఉత్పత్తులపై అమెరికా విధించిన సుమారు 50 శాతం టారిఫ్‌లను భారత్ నిందిస్తూ, వాటిని తగ్గించాలన్న డిమాండ్‌ను ఉంచింది. ఇదే అంశంపై వాణిజ్య ఒప్పందానికి కీలక ఆటంకం ఏర్పడిందని నిపుణుల అభిప్రాయం. అంతిమంగా, భారత-అమెరికా వాణిజ్య ఒప్పందం ఒక మైలురాయి కావొచ్చుగానీ, దానికి ముందు రాజకీయ స్థాయిలో సంపూర్ణ స్పష్టత అవసరం. మోదీ-ట్రంప్ భేటీపై స్పష్టత వచ్చేంతవరకూ ఈ ఒప్పంద భవిష్యత్తు ఓ ప్రశ్నార్థకంగా మారింది.